AGAÇLAR

Akçaağaç

YETİŞME BÖLGELERİ

Akağaç hem ağaç olarak hem de ahşap olarak dünya çapında beğeni görmektedir. Ağaç olarak canlı sonbahar renklerini üzerinde barındırır ve süs olarak dikilir, ahşap formda ise belki de akağaçtan daha fazla figüre sahip başka kereste yoktur. Özellikle taşlık, kayalık ve kalkerli ana kayaya sahip alanlarda doğal olarak yetişen Akçaağaç, ılıman iklime sahip olan bölgelerde daha verimli yetişmektedir. Çoğu Asya kıtasına özgü toplamda 150’dan fazla türü bulunur. Yetişme yerlerini incelediğimizde; Asya, Avrupa, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika’da doğal yayılış gösteren çok sayıda türe sahiptir.

İHRACAT/İTHALAT

Akçaağacın odun, tomruk ve kereste olarak kabuksuz şekilde Rusya, Ukrayna ve Gürcistan bölgelerinden ithalatı sağlanır. Yumuşak Akağaç keresteleri çoğunlukla Doğu Amerika’dan ihracatı sağlanmaktadır. Fransa, Kanada ve Rusya’da ihraç eden ülkeler arasında yer almaktadır.

ÖZELLİKLERİ

Akçaağaç sert ve sıkı ağaç türlerinden bir tanesidir. Rengi hafif sarımsı beyaz veya pembe beyazdır. Zamanla ve kendiliğinden sararan Akağacın genellikle çok geniş diri odunu vardır, bu da çoğu akağaç kerestesinin açık renkli diri odundan olduğunu gösterir. Bazılarında ise öz odun koyu renkte ve belirgindir. Dokusu düzgün ve az liflidir. Ağaç yüksekliği ortalama 20-30 m’ye, gövde çapı ise  1,5 m çapa kadar ulaşabilir. Akçaağacın bütün türleri aynı ağırlıkta değildir. Genellikle yaş ağırlığı 530-790 kg/m3 aralığında, kurutulmuş ağırlığı ise 480– 750 kg/m3 aralığındadır. Açık havada kurutulduğunda renklenme oluşabilir. Bu yüzden yüzeysel kurutma önemlidir. Fırında kurutmada ise düşük sıcaklıklar kullanılmalıdır. Hızlı kurutmada beyaz renk korunurken, yavaş kurutmada ise pembemsi kahverengi bir renk meydana gelir. Buharlamadan ise kaçınılmalıdır, çünkü yüzeyinde lekeler oluşmasına sebep olabilir. Ayrıca akçaağaç çok dayanıklı bir tür değildir. Diri odunu böceklere karşı hassastır. Öz odunu ise bozulmaya karşı az dirençlidir ancak koruyucu işlemle direnç gösterir.

İŞLENMESİ

Akçaağaç işlenmesi kolay bir ağaçtır. El aletleri ve makinelerle kolaylıkla çalışılabilir. Esnemeye ve bükülmelere oldukça uygundur. Kesilebilir, soyulabilir, çok iyi çivi ve vida tutma mukavemetine sahiptir. İyi yapıştırılan akağaç ile delme ve oyma işlemleri zahmetsizce gerçekleştirilir. Kolay zımparalanmasının yanı sıra kolay boyanır ve pürüzsüz bir hal alana kadar cilalanabilir. Çarpılmaya ve çatlamaya eğilimi vardır. Nemli ortama çok duyarlı olduğundan kolaylıkla çürüyebilir. Uygunsuz koşullarda böcekler ve mikroorganizmalar tarafından tahrip edilebilir.

KULLANIM ALANLARI

Akçaağaç, mükemmel çevresel yeterliliği, uzun ömürlülüğü, muazzam açık renkleriyle dünya çapında tercih edilmektedir. Kereste olarak satışı kısıtlıdır. Çoğunlukla masif ve kaplama olarak satılır. Masif ve kaplama olarak mobilya üretiminde, müzik aletlerinde, kamu binaları gibi fazla trafiğin olduğu alanlardaki tüm zemin kaplama türlerinde, masa ve mutfak tezgahlarında, oymacılıkta, el aletlerinin saplarında, kıl testeresi ile hazırlanan ince işlerde ve oyuncak yapımında sıklıkla tercih edilen ağaç olmuştur.